ศิลปะเคมี

วันนี้เราจะนำเสนอการทดลองวิทยาศาสตร์เรื่องศิลปะเคมี

การแสดง

1.ใช้พู่กันจุ่มลงในสารละลายสีชมพู่ที่เตรียมไว้ แล้วเขียนภาพลงในกระดาษวาดเขียน ภาพจะเป็นสีชมพู
(อาจให้ผู้ชมออกมาเขียนภาพด้วยตนเอง)
2.ชูภาพให้ผู้ชมดูทันทีที่เขียนเสร็จ
3.ตืดโชว์ที่บอร์ด ทำให้ภาพแห้งโดยใช้พัดลมเป่า หรือใช้เครื่องเป่าผมเป่าจะช่วยให้แห้งเร็วขึ้น ให้ผู้ชมสังเกตที่ภาพว่าสีเหมือนเดิมหรือไม่
(สีของภาพเปลี่ยนแปลงหรือไม่อย่างไร)
4.เมื่อสีของภาพเปลี่ยนแล้ว ให้ใช้กระดาษทิชชูชุบน้ำพอหมาดๆ นำไปเตาะที่ภาพทีละส่วนให้ผู้ชมสังเกตต่อไป
สีของภาพเป็นสีอะไร

มีอะไรเกิดขึ้น
การแสดงชุดนี้เป็นการเขียนภาพด้วยสารละลายโคบอลต์ (II)คลอไรด์ซึ่งเป็นสีชมพู เมื่อระบายภาพด้วยพู่กันจะได้ภาพสีชมพู พอทำให้แห้งสีจะเปลี่ยนจากชมพูเป็นสีฟ้าเข้มสวยงามมาก และเมื่อทำให้ภาพนี้ชื้นโดยการใช้กระดาษทิชชูที่เป็นเปียกน้ำไปแตะที่ภาพ สีของภาพจะเปลี่ยนจากสีฟ้าเข้มเป็นสีชมพู เมื่อวางทิ้งไว้สีจะค่อยๆเปลี่ยนเป็นสีฟ้าเข้ม ทั้งนี้เนื่องจากโคบอลต์(II)คลอดไรด์ ซึ่งเป็นของแข็งจะเป็นสีน้ำเงิน แต่ถ้าถูกความชื้นหรืออยู่ในน้ำจะเป็นสีชมพูถ้าไล่น้ำออกไปจะเหลือแต่ตัวโคบอลต์ จึงกลับเป็นสีฟ้าเข้มอีก
สุดท้ายภาพจะเป็นสีฟ้าเข้ม ถ้าเราไม่ทำให้ภาพถูกความชื้นก้จะยังคงรักษาสีน้ำเงิน

เพราะอะไรจึงเป็นเช่นนั้น

การแสดงชุดนี้เป็นการเขียนภาพด้วยสารละลายโคบอลต์(II)คลอไรด์ เมื่อโคบอลต์(II)คลอไรด์ได้รับความชื้นหรืออยู่ในน้ำจะเป็นสีชมพู และเมื่อไล่น้ำออกจะเป็นสีฟ้าเข้ม ทั้งนี้เนื่องจากโคบอลต์(II)สามารถสร้างเตตระฮีดรัลคอมเพล็กซ์ (tetrahedral complex) ซึ่งจะเป็นสีน้ำเงิน และออกตะฮีดรัลคอมเพล็กซ์(octahedral complex)ซึ่งเป็นสีชมพู โดยจะมีโมเลกุลของ H2Oมาล้อมโคบอลต์ไว้ ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงสีจะเกี่ยวข้องกับโคบอลต์อิออน



ใช้อะไรบ้างในการแสดง

- กระดาษวาดเขียน
- กระดาษทิชชู หรือพู่กัน
- น้ำ
- สารละลายโคบอลค์(II)คลอดไรด์ (CoCl2)
( ใช้โคบอลต์ (II)คลอไรด์ 5g เติมน้ำลงไปทีละน้อยคนจนละลายหมด เก็บใส่ขวดไว้)

ข้อสังเกตเพิ่มเติม
1. การแสดงชุดนี้อาจทำให้ตื่นเต้นได้อีกแบบหนึ่ง คือ เขียนภาพมาให้เรียบร้อยก่อน โดยไม่ให้ผู้ชมเห็นในขณะที่เขียน ดังนั้นภาพที่นำมาแสดงตอนแรกจะเป็นสีฟ้าเข้ม เพราะโคบอลต์(II)คลอไรด์ที่ป้ายไว้แห้งแล้ว จากนั้นให้ผู้ชมขึ้นมาช่วยกันหายใจออกรดลงไปที่ภาพ จะเห็นว่าภาพสว่นที่ถูกลมหายใจจะเป็นสีชมพู ดังนั้นภาพจะสวยมากมีสีชมพูสลับกับสีฟ้าเข้ม ส่วนที่เป็นสีชมพู เพราได้รับความชื้นขณะที่ปล่อยลมหายใจออกมา
2.ปฏิบัตินี้เกี่ยวข้องกับความชื้น ให้ผู้ชมนำไปคิดและทดลองดูว่าจะใช้กระดาษโคบอลต์ (II)คลอไรด์ไปวัดความชื้นในอากาศได้ไหม ลองคิดดู
3.กระดาษที่เขียนภาพไว้แล้วนี้ สามารถเก็บไว้เล่นได้ตลอด